Lời kêu cứu của doanh nghiệp lắp ráp ô tô

Hải quan phán “xe nguyên chiếc”

 

Mặc dù đã quá quen với việc nhập khẩu bộ linh kiện xe du lịch và xe tải về để lắp ráp trong nước, nhưng Tổng công ty Công nghiệp Ô tô Việt Nam (Vinamotor) khó có thể ngờ rằng, bộ linh kiện vẫn nhập khẩu này lại có ngày được cơ quan hải quan cho là… xe nguyên chiếc.

 

Trong hai tháng 11 và 12/2010, Vinamotor nhập khẩu lô hàng 90 bộ linh kiện đồng bộ xe ô tô Hyundai County 29 chỗ ngồi và 180 bộ linh kiện xe tải Hyundai Mighty (có trọng tải 2,5-3,5 tấn). Tuy nhiên, khi thực hiện kiểm hóa, cơ quan hải quan lại cho rằng, một số chi tiết chưa phù hợp với các quy định tại Quyết định 05/2005/QĐ-BKHCN về mức độ rời rạc của bộ linh kiện để phân biệt đó là xe nguyên chiếc hay bộ linh kiện.

 

Theo đó, lô hàng 90 bộ linh kiện xe khách Hyundai County 29 chỗ ngồi có thân ô tô rời thành từng mảng, các mảng được hàn; đệm ghế lái và đệm ghế phụ đã lắp với khung xương của ghế; kính trượt sườn phải trái đã lắp ráp hoàn chỉnh. Còn với 180 bộ linh kiện xe tải Hyundai Mighty thì có đoạn ống xả trước đã được lắp vào động cơ; ghế lái, phụ có lưng ghế, đệm ghế, khung xương ghế đã được lắp ráp hoàn chỉnh.

Với lý do là các bộ linh kiện mà Vinamotor nhập khẩu không phù hợp với quy định tại Quyết định 05/2005/QĐ-BKHCN, nên Chi cục Hải quan quản lý các khu công nghiệp tỉnh Bắc Giang đã ấn định mức thuế nhập khẩu của 90 bộ linh kiện xe Hyundai Couty là 49,499 tỷ đồng, thay vì 13,111 tỷ đồng mà cơ quan này xác định trước đó.

 

Lô hàng 180 bộ linh kiện ô tô tải Hyundai Mighty cũng được ấn định mức thuế mới phải nộp là 35,995 tỷ đồng, thay cho mức 12,473 tỷ đồng được xác định trước đó.

 

Không chỉ Vinamotor, mà cả Công ty Ford Việt Nam (FVL) cũng gặp tình trạng tương tự với 2 tờ khai hải quan trong tháng 2/2011. Theo đó, khi xem xét một số chi tiết như ống xả, kính sườn cửa trượt, ghế lái, ghế phụ của các loại xe mà FVL nhập khẩu, Chi cục Hải quan Hải Dương đã kết luận rằng, mức độ rời rạc của các chi tiết này thấp hơn quy định tại Quyết định 05/QĐ-BKHCN, nên FVL phải nộp thuế nhập khẩu theo mức thuế suất của ô tô nguyên chiếc, chứ không phải của bộ linh kiện.

 

 

Cơ quan quản lý chấp nhận “bộ linh kiện”

 

Điều đáng nói là, từ trước đến thời điểm trên, việc nhập khẩu linh kiện ô tô phục vụ sản xuất của Vinamotor hay FVL vẫn diễn ra đều đặn. Năm 2010, toàn bộ các lô hàng nhập khẩu bộ linh kiện của Vinamotor về Nhà máy Ô tô Đồng Vàng được kiểm hóa 100% với sự tham gia của Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) và được nộp thuế bình thường. Quy trình sản xuất và trang bị đồng bộ tại Nhà máy Ô tô Đồng Vàng cũng được thực hiện theo công nghệ chuyển giao của Hyundai Motor và được phê duyệt.

 

Chính vì vậy, sự đột biến trong yêu cầu nộp thuế của cơ quan hải quan đã khiến doanh nghiệp lâm vào thế bí vì phải nộp thuế quá lớn so với các tính toán bấy lâu.

 

Bên cạnh việc giải trình cụ thể với cơ quan hải quan, Vinamotor cũng đã đề nghị Bộ Khoa học - Công nghệ, cơ quan ban hành Quyết định 05/2005/QĐ-BKHCN thành lập Tổ công tác liên ngành với sự tham gia của Bộ Công thương, Bộ Giao thông - Vận tải để đánh giá mức độ rời rạc của bộ linh kiện xe ô tô Hyundai County và xe tải Hyundai Mighty.

 

Văn bản số 51/BKHCN-ĐTG ngày 13/1/2011 của Bộ Khoa học - Công nghệ gửi tới Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan và Vinamotor có nêu, xét theo các quy định của Quyết định 05/2005/QĐ-BKHCN, thì mức độ rời rạc của linh kiện đệm ghế lái và đệm ghế phụ đã lắp với khung xương của ghế, kính trượt phải, trái đã lắp hoàn chỉnh (với xe Hyundai County 29 chỗ) và đoạn ống xả trước đã được lắp ráp vào động cơ; ghế lái, phụ bao gồm lưng ghế, đệm ghế, khung xương ghế (với xe tải Hyundai Mighty) là chấp nhận được. Điều này cũng đồng nghĩa với việc các bộ linh kiện này được tính thuế nhập khẩu theo bộ linh kiện, chứ không phải là xe nguyên chiếc.

 

Dẫu vậy, phải tới tận cuối tháng 4 vừa qua, Bộ Tài chính mới có công văn nhất trí với ý kiến của Bộ Khoa học - Công nghệ liên quan đến việc xác định đó là bộ linh kiện, chứ không phải là xe nguyên chiếc.