Hư hỏng thường gặp của hệ thống làm mát

Hệ thống làm mát có nhiệm vụ duy trì nhiệt độ thích hợp cho động cơ làm việc. Những hư hỏng khiến động cơ quá nhiệt và dễ phát sinh hỏng nặng.

Lý do phổ biến nhất khi động cơ bị nóng là do van hằng nhiệt. Tuy cũng có vài lý do khác khiến động cơ nóng quá mức như: nước làm mát ở mức thấp, quạt không làm việc hay tắc két nước…

Sơ đồ nguyên lý hệ thống làm mát trên xe hơi. 1- Két nước làm mát, 2- Bơm nước, 3- Quạt tản nhiệt, 4- Van hàng nhiệt, 5- Giàn trao đổi nhiệt, 6- Van, 7- Động cơ, 8- Luông không khí nóng cấp cho điều hòa.

Bắt đầu chẩn đoán bằng việc kiểm tra hệ thống từ bên ngoài. Mức nước trong bình có nằm trong giới hạn cho phép không? Nếu thấp dưới mức nhỏ nhất, có thể hệ thống đã bị rò rì ở đâu đó. Nước nóng dễ dàng phá hủy các điểm nối ghép. Cần phải bổ sung thêm nước. Tuy nhiên đừng tháo nắp bình nước khi động cơ đang nóng vì có thể nước đang sôi, áp suất trong bình tăng cao, nước nóng trào vào tay làm bạn bị bỏng.

Kiểm tra dây đai liệu chúng có bị mòn, trùng hay bị bẻ cong không. Nếu động cơ nóng sau một vài phút khởi động máy, nguyên nhân phổ biến do van hằng nhiệt bị hỏng. Khi mới khởi động, nhiệt độ động cơ thấp, bơm sẽ luân chuyển nước trong động cơ, để hâm nóng nhằm tạo điều kiện hòa trộn không khí với xăng tốt hơn. Nhưng khi nhiệt độ lên tới mức 80 độ C, van hằng nhiệt mở, nước chảy qua két để làm mát. Nếu van này hỏng, nước sẽ không được làm mát khiến nhiệt độ động cơ tăng vọt.

Van hằng nhiệt

Nếu máy nóng sau khi chạy được vài km hoặc chỉ nóng khi tốc độ vòng quay thấp, vấn đề thuộc về quạt và két tản nhiệt. Rõ ràng động cơ đã được làm mát nhưng ở mức thấp do nước tuần hoàn qua két kém hoặc quạt làm việc kém hiệu quả.

Trên các xe sử dụng quạt điện để làm mát, chúng sẽ quay khi nhiệt độ động cơ trong khoảng từ 90 - 105 độ C. Cho động cơ làm việc ở chế động không tải (tắt tất cả các phụ tải như điều hòa, đèn, hệ thống âm thanh…). Quan sát nhiệt độ nước làm mát trên bảng điều khiển, quạt sẽ phải được bật tự động trước khi đồng hồ chỉ mức nhiệt độ cao.

Nếu nó không quay hãy tắt máy ngay để tránh gặp nguy hiểm cho động cơ. Sau khi máy nguội, hãy thử bật điều hòa, nếu quạt quay có thể công tát nhiệt độ quạt làm mát đã suy giảm chất lượng. Nếu quạt vẫn không quay, cần phải kiểm tra hệ thống điện của nó.

Quạt và két nước làm mát

Với động cơ sử dụng quạt làm mát truyền thống, vấn đề có thể thuộc về ly hợp quạt. Tắt tất cả các phụ tải của động cơ, rồi tắt máy, quạt sẽ tiếp tục quay khoảng 2 giây trước khi dừng. Nếu thời gian kéo dài hơn và động cơ chỉ nóng khi chạy ở vòng quay thấp thì ly hợp quạt cần được thay thế. Trong trường hợp quạt làm việc tốt, hãy kiểm tra phần rìa két nước, nếu chúng dính nhiều bụi bẩn hoặc bị lỗi sẽ cản trở quá trình trao đổi nhiệt. Khi động cơ nguội, tháo phần ống nối két và kiểm tra bên trong, có thể bạn sẽ cần phải xúc rửa sạch cặm bám. Các ống nối cũng nên được làm sạch, dùng keo gắn lại.

Nếu két nước, quạt, nước làm mát, van hằng nhiệt đều tốt. Có thể bơm nước đã gặp sự cố, nước không tuần hoàn hoặc gioăng quy-lát bị thổi cháy và hiện tượng cháy sớm xuất hiện, động cơ nóng hơn mức bình thường.