Xâm phạm bí mật thư tín, lãnh đạo Toyota Việt Nam bị kiện

2011-0908

Kỹ sư Lê Văn Tạch khẳng định lãnh đạo TMV đã vi phạm bí mật thư tín, và anh đang xem xét để khởi kiện về hành vi xâm phạm của lãnh đạo TMV.

Công khai chuyện truy cập

Sự việc cụ thể là, tại cuộc họp xem xét xử lý kỷ luật lao động đối với anh, ngày 24.8, ông Akito Tachibana – tổng giám đốc TMV đã công bố trước những người dự họp rằng: phòng hệ thống (của TMV) đã tiến hành kiểm tra nội dung hộp thư nội bộ có địa chỉ là [email protected] – được lưu trên mạng nội bộ của công ty. “Kết quả kiểm tra cho thấy ông Lê Văn Tạch đã viết hàng chục bức thư tình gửi cho một người phụ nữ”. Tại cuộc họp đó, lãnh đạo TVM đã tiết lộ một số bí mật đời tư của anh Tạch trong những bức thư này. Theo kỹ sư Tạch, qua nội dung công bố nêu trên của tổng giám đốc TMV, có thể thấy rằng một số lãnh đạo của TMV đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn, có hành vi trái pháp luật xâm phạm bí mật thư tín của anh.

Luật sư Phạm Văn Phất, trưởng văn phòng luật An Phát Phạm, người đại diện pháp lý cho kỹ sư Tạch cho biết đã có đọc nội quy của TMV, song chưa thấy có quy định cấm gửi thư ngoài công việc và không rõ có quy định riêng nào khác không (?). Song, theo ông Phất, ngay cả khi TMV có quy định này thì điều quan trọng hơn vẫn là quy định của TMV, dù có – cũng không được trái quy định của pháp luật. “Trong điều 38 bộ luật Dân sự đã quy định bí mật đời tư, đọc thư cá nhân phải được sự đồng ý của cá nhân đó. Hoặc chỉ có cơ quan nhà nước có thẩm quyền mới được kiểm soát nó theo quy định của pháp luật”, vị luật sư nhấn mạnh.

Cũng theo luật sư Phất, trong trường hợp này, cách hành xử đúng phải là: lãnh đạo TMV có thể lập biên bản anh Tạch vì đã gửi thư cho người khác, sau đó chỉ ra những địa chỉ không nằm trong phạm vi công ty. Nếu anh Tạch nhận ra đã sử dụng thư nhưng không phục vụ cho công việc thì sẽ ký vào biên bản. Còn nếu không thừa nhận mà nói rằng đó là gửi thư cho công việc chung, thì hai bên mới thống nhất đọc nội dung đó để làm rõ việc gửi thư công việc hay thư riêng tư. “Tất nhiên bây giờ dựa vào công nghệ, một số quản trị IT có thể đọc, nhưng họ không nói ra thì không có bằng chứng cho việc đó, song ở đây – trong cuộc họp – các lãnh đạo TMV đã nêu ra và chính các ông nói đã đọc, nên có dấu hiệu xâm phạm bí mật thư tín”, luật sư Phất nói.

Kỹ sư Lê Văn Tạch, người phát hiện ra các lỗi kỹ thuật của Toyota Việt Nam. (Ảnh minh họa)

Kiện được

Ngày 6.9, trả lời câu hỏi của phóng viên, rằng nội quy của TMV có cấm gửi email cho mục đích riêng tư, đồng thời có quy định nào cho phép lãnh đạo TMV được truy cập email nhân viên không?, ông Trần Quốc Hưng, tổng trưởng ban kế hoạch và sản phẩm của TMV cho hay, TMV quy định sử dụng mail công ty thì không được dùng để gửi cho người khác ngoài giao dịch công việc của cơ quan. Dù không chỉ ra điều khoản cụ thể cho phép lãnh đạo công ty được truy cập email cá nhân, nhưng ông Hưng cũng nói rằng chính sách quản lý bảo mật của công ty, quy định về quản lý IT của công ty đều đề cập đến vấn đề sở hữu và quản lý tài sản email. “Điều này cho phép người chủ sử dụng lao động có quyền quản lý, sử dụng”, ông Hưng nói.

Tuy nhiên, luật sư Phất bác bỏ lập luận này: không thể nói đây là hòm thư của công ty lập thì tôi có quyền đọc hết, thế là trái quy định bí mật thư tín của pháp luật. “Quy định công ty không thể “đè” lên quy định của pháp luật. Nói ví dụ, có những quy định của công ty không phù hợp với quy định của pháp luật như công ty phạt vì vi phạm này kia, thu phí sử dụng này kia, nhưng rõ ràng phí và lệ phí thì chỉ Nhà nước mới được phép quy định”.

Luật sư Trần Đình Triển, trưởng văn phòng luật Vì Dân cũng cho rằng: “Email đã lập riêng cho bản thân tôi là mail của cá nhân mình chứ không phải của công ty, trừ trường hợp đó là mail chung cho tất cả mọi người trong công ty. Nếu mail chung của cả cơ quan thì khác, nhưng mail đã lập cho riêng tôi thì khi muốn truy cập, anh phải xin ý kiến của cá nhân tôi. Trong trường hợp anh truy cập không xin phép thì tôi hoàn toàn có thể kiện anh vì xâm phạm bí mật thư tín”.

Khi được hỏi về động thái “xem xét khởi kiện” của kỹ sư Lê Văn Tạch, ông Trần Quốc Hưng nói “không bình luận gì động thái này”, nhưng “người ta có bước tiếp theo thế nào thì công ty cũng sẽ theo”!

Còn người đại diện pháp lý của kỹ sư Tạch cũng thông tin, đến thời điểm này vẫn chưa quyết định yêu cầu điều tra làm rõ nội dung này với lý do “thời điểm chưa thích hợp”. “Có thể chúng tôi sẽ nêu ra trong một thời điểm thích hợp hơn. Hiện chúng tôi sẽ tập trung chỉ ra những sai phạm của họ trong vấn đề xử lý kỷ luật lao động, bởi lãnh đạo TMV nói họ chỉ dựa vào hành vi là anh Tạch có gửi hai thư cho lãnh đạo, chúng tôi cho rằng công ty xử lý vì hai lần viết thư là không thoả đáng, vì có thể nó phù hợp với nội quy của TMV nhưng không phù hợp với quy định của pháp luật Việt Nam”, luật sư Phất chốt lại.

Toyota Việt Nam đã phải triệu hồi 66.000 xe của dòng xe Innova và Fortuner (Ảnh minh họa)

Hành vi kiểm tra email, công bố những thông tin riêng tư của cá nhân, theo quy định của pháp luật, xứ lý như thế nào?

LS Nguyễn Văn Trường (đoàn Luật sư TP.HCM):

Điều 125 bộ luật Hình sự có quy định tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín của người khác. Cụ thể,

1 - Người nào chiếm đoạt thư, điện báo, telex, fax hoặc các văn bản khác được truyền đưa bằng phương tiện viễn thông và máy tính hoặc có hành vi trái pháp luật xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín của người khác đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 1 triệu đồng đến 5 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến một năm.

2 - Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ từ một năm đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm:

a) Có tổ chức; b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn; c) Phạm tội nhiều lần; d) Gây hậu quả nghiêm trọng; đ) Tái phạm.

3 - Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 2 triệu đồng đến 20 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ một năm đến năm năm.

Ngoài ra, người bị hại có thể khởi kiện dân sự. Quyền lợi khi khởi kiện sẽ được tính theo điều 611 bộ luật Dân sự: thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm hại. Để khởi kiện, anh Tạch sẽ chứng minh thiệt hại vật chất và tinh thần rồi buộc đơn vị gây thiệt hại bồi thường.

Hiện nay có quy định nào của pháp luật về việc các cơ quan chức năng có thẩm quyền kiểm tra thư tín, nghe điện thoại của người dân?

Tinh thần của luật pháp là bảo vệ những quyền căn bản của con người như bí mật đời tư và không ai có quyền xâm phạm. Vì vậy, các cá nhân, tổ chức đều không có quyền kiểm tra những thông tin đời tư của bất kỳ ai.

Theo: SGTT