“Hành” trình mua xe: Chạy đủ thứ

2009-1209

Thị trường ôtô chịu tác động rất lớn từ chính sách, nhưng cũng có thể chỉ vì những tin đồn

Chỉ vì chậm nộp tiền 1 ngày, người mua mất thêm gần 31 triệu đồng cho một chiếc Honda CR-V màu nâu vàng do tỷ giá VND/USD thay đổi từ 17.800 lên 18.500 đồng/USD. Hoặc đã đặt tiền trước nhưng chấp nhận điều khoản thanh toán khi nhận xe, cộng thêm sự thay đổi của tỷ giá VND/USD khiến người mua xe luôn trong tình trạng thấp thỏm cho đến khi nhận được xe. Để mua được xe ngon lành, ngoài việc chọn được một chiếc xe thích hợp, hãng xe có chế độ hậu mãi tốt... còn phải lo chạy thuế, chạy tỷ giá, chính sách...

Trên một diễn đàn về ôtô một thành viên kể lại sự “đen đủi” của mình khi mua xe. Anh cho biết đã đặt mua chiếc CR-V này từ ngày 23/7 và nhờ “quan hệ cá nhân” nên được ưu tiên đến cuối tháng 11 nhận xe. Theo lịch anh trả tiền và nhận xe vào ngày 24/11. Tuy nhiên, do bận việc gia đình đến chiều ngày 25/11 anh mới tới giao tiền cho đại lý.

Từ chạy... tỷ giá

Nhưng khi thanh toán, số tiền thực anh phải trả tăng thêm hơn 30 triệu do thay đổi tỷ giá USD/VND. Dù rất tiếc tiền nhưng anh phải chấp nhận bởi việc thay đổi giá theo tỷ giá đã được quy định rõ trong hợp đồng và anh chỉ còn biết “trách mình đến nộp tiền chậm”. “Tôi đang mừng vì kịp “mua xe chạy thuế” trước ngày 31/12 vì đây là suất ưu tiên thì vẫn mất thêm tiền vì tỷ giá” - thành viên này vớt vát. Trên thực tế, đây không phải là trường hợp người mua xe duy nhất phải chịu mất thêm tiền do giá xe tăng theo sự thay đổi của tỷ giá USD/VND.

Theo Bộ Tài chính: Mức cam kết WTO năm 2010 đối với ôtô dưới 9 chỗ ngồi loại chạy xăng từ 2.500 cc trở lên là 80,5%; xe chạy xăng dưới 2.500 cc và xe chạy diesel có cam kết trần là 87%; ôtô 4 bánh 2 cầu chủ động có mức cam kết trần là 77%. Bộ Tài chính cũng mới có Thông tư 216 thống nhất các mức thuế áp dụng cho ôtô trong năm 2010. Theo đó, ngoài mức thuế áp dụng các loại xe trên, chính sách thuế đối với ôtô cũ áp dụng từ đầu năm 2010 vẫn giữ nguyên.

Chính vì thế, rất nhiều khách hàng đã đặt cọc mua xe đang khá băn khoăn giữa hai lựa chọn: Chấp nhận mất thêm tiền để lấy xe hay chịu mất khoản tiền đặt cọc. “Kiểu gì thì cũng thiệt” - một thành viên cảm thán. Điều đáng nói là, dù giá niêm yết của hầu hết các mẫu xe cả nội lẫn ngoại đều được quy ra VND theo đúng quy định của Nhà nước nhưng trên thực tế, hợp đồng mua xe luôn được các DN “cài” thêm ghi chú là giá xe thực tế được tính theo tỷ giá USD/VND trong ngày giao xe. Các hãng xe nội tính theo tỷ giá của Vietcombank còn các showroom nhập xe tính theo tỷ giá chợ đen. Vì thế, dù mua xe nội hay xe nhập, từ sau ngày 25/11, người tiêu dùng đều thiệt thêm từ vài chục đến cả trăm triệu đồng khi mua xe. Bản thân các đại lý bán xe cũng phải chịu áp lực về sự thay đổi của tỷ giá khi nếu đại lý có lỗi dẫn tới giao hàng chậm thì đại lý sẽ phải chịu lỗ và khách hàng sẽ trả tiền theo tỷ giá của ngày nhận hàng theo thỏa thuận. “Nếu khách hàng nộp tiền cho chúng tôi vào ngày 24/11 mà ngày 25/11 chúng tôi mới giao tiền cho hãng thì chính chúng tôi là người phải bù vào số tiền chênh lệch.” một chủ đại lý cho biết. Tuy nhiên, phần lớn người mua xe đều phải chấp nhận bù thêm tiền vì việc thay đổi giá đã được quy định rõ ngay ở phần đầu hợp đồng của các đại lý.

Đến chạy... thuế

Hẳn nhiều người còn nhớ, cách đây hơn 1 tháng, những đồn đoán về việc Bộ Tài chính sẽ thay đổi biểu thuế liên quan đến ôtô nhập khẩu đã khiến những người có ý định mua xe hoang mang. Mặc dù, cuối cùng thì thị trường cũng đã được trấn an khi Bộ Tài chính khẳng định rằng ít nhất trong năm 2010 biểu thuế nhập khẩu ôtô không tăng vì năm 2010, VN phải tiếp tục thực hiện các mức cắt giảm thuế theo cam kết WTO. Tuy nhiên, từ những ảnh hưởng của tin đồn tăng thuế, có thể thấy thị trường xe ôtô VN hiện nay không bình thường. Xe ôtô nhập khẩu chất lượng tốt hơn rất nhiều so với xe lắp ráp trong nước nhưng do bị tính các loại thuể: thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế GTGT nên giá thường cao gần gấp 3 lần so với giá gốc tại nơi sản xuất. Điều đó đã tạo điều kiện cho xe nội "ăn theo" giá nhập khẩu và được bán với giá trên trời. Kết cục người dân chịu thiệt, nhà nước cũng bị thất thu ngân sách. Thực tế không phải cho tới giờ mới có những phản đối từ người dân, các chuyên gia kinh tế về việc các cơ chế, chính sách của chúng ta đang bị các nhà đầu tư biến thành công cụ bảo hộ dưới danh nghĩa "nội địa hóa" cho ngành sản xuất ôtô trong nước. Bởi khá nhiều thống kê đã cho thấy rằng trên chục năm qua, các nhà đầu tư đã nội địa đã không làm được gì nhiều. Thậm chí, đã có ý kiến cho rằng chính việc được bảo hộ trong một thời gian quá dài đã làm thui chột ngành công nghiệp ôtô VN, khi mà các nhà đầu tư vẫn chủ yếu ăn theo cơ chế, vật mình, vật mẩy mỗi khi Chính phủ có những thay đổi nhỏ làm họ bất lợi mà thôi.

“Tôi không hiểu nổi là vì sao Bộ Tài chính và các cơ quan chức năng lại "bảo hộ" quá đáng cho Hiệp hội sản xuất ôtô trong nước đến như vậy trong khi lẽ ra phải giảm thuế Hải quan theo lộ trình gia nhập WTO chuyển sang tăng thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế GTGT và thuế trước bạ để tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước, từ đó để xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông ngày một hiện đại." - một thành viên mua xe cho biết.

Hãy thử làm một phép tính để so sánh giữa tiền thuế mà Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô trong nước nộp cho Nhà nước hàng năm và các khoản thuế nếu thực hiện theo cách đó thì bên nào cao hơn bên nào và cách nào lợi hơn cho Nhà nước và người dân hơn - Một chuyên gia nhận xét. Chuyên gia này cũng khẳng định, với những nguyên nhân ấy, việc người dân mua xe để chạy thuế theo tin đồn là điều hoàn toàn dễ hiểu. Vì cả xe nhập khẩu và xe nội đang bán trên thị trường VN hiện nay đều được có giá cao nhất thế giới nên việc người dân tranh thủ mua xe để mong giảm được % thuế trước bạ, thuế GTGT hay thuế nhập khẩu. Họ sẽ lợi được khá nhiều tiền (có thể lên tới hàng chục triệu đồng), và đó cũng chính là điều đã làm biến đổi vị trí trong mối quan hệ mua bán giữa người mua và các đại lý. Người mua từ vị trí vốn được coi là thượng đế đã trở thành kẻ bị lệ thuộc vào những thay đổi của thị trường, có thể do chính sách, nhưng cũng có thể chỉ vì những tin đồn...

Nguồn: Anh Hoàng (Diễn Đàn Doanh Nghiệp)