Phương án áp dụng “thuế đường” với ôtô, xe máy

Mới đây, Bộ Giao thông Vận tải đã trình lên Thủ tướng báo cáo bổ sung về việc xây dựng Nghị định quỹ bảo trì đường bộ. Theo đó, Bộ Giao thông Vận tải đề xuất 2 phương án thu phí bảo trì đường bộ, bao gồm: thu phí sử dụng đường bộ qua giá xăng, dầu diesel tiêu thụ và thu trực tiếp theo đầu phương tiện ôtô, xe máy hàng tháng.

Trong 2 phương án được đưa ra, đơn vị đầu ngành giao thông đề nghị Thủ tướng lựa chọn phương án thu phí trực tiếp theo đầu phương tiện sử dụng đường bộ thay cho cách thu qua xăng dầu và trạm thu phí như hiện nay. Nếu được chấp thuận, ôtô sẽ chịu mức phí từ 180.000-1,44 triệu đồng/tháng (tùy loại xe). Trong khi đó, môtô và xe máy chịu phí từ 80.000-150.000 đồng/tháng (tùy loại xe).

Bộ Giao thông Vận tải cho biết, để thu phí sử dụng đường bộ theo đầu môtô, xe máy, chủ phương tiện sẽ phải trả phí sử dụng đường bộ theo năm cùng với năm mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới.

 

Trong thời gian tới, có thể ôtô, xe máy sẽ phải chịu "thuế đường" (Ảnh minh họa).

 

Việc tổ chức thu phí đường bộ kết hợp khi bán bảo hiểm, đơn vị thu sẽ được hưởng tỉ lệ dự kiến khoảng 5% kinh phí thu được (khoảng 80 tỉ/năm). Số tiền còn lại sau khi trừ chi phí tổ chức thu sẽ được chuyển vào quỹ bảo trì đường bộ. Khi có quy định về kiểm định khí thải với môtô, xe máy thì công tác thu phí sẽ thực hiện cả ở các trạm kiểm định khí thải.

Đơn vị đầu ngành giao thông cho rằng, ưu điểm của việc thu phí theo đầu phương tiện là không bị nhầm đối tượng. Nói rõ hơn, chỉ có phương tiện giao thông đường bộ mới phải chịu phí nhằm đảm bảo công bằng giữa các đối tượng chịu phí đồng thời ít gây áp lực với việc tăng giá cả hàng hóa và phù hợp trong điều kiện cụ thể của Việt Nam.

Nhược điểm của phương án này là việc thu phí với môtô, xe máy đang lưu hành có khó khăn nên khả năng sẽ có thất thu. Nếu thu phí ôtô thì những xe đăng ký mới phải nộp phí lần đầu cho 2,5 - 3 năm lưu hành theo chu kỳ cấp giấy chứng nhận đăng kiểm.

Tại báo cáo trình Thủ tướng, Bộ Giao thông vận tải thừa nhận, ôtô ở VN đang gánh nhiều loại thuế và lệ phí. Việc thu phí sử dụng đường bộ đối với ôtô tuy có tạo thêm chi phí cho người sử dụng nhưng tỉ trọng tăng so với chi phí hiện tại mà người sử dụng ôtô đang phải trả là không lớn. Nếu thực hiện thu phí với ôtô thì sẽ thu theo tháng và kiểm soát thông qua công tác kiểm tra định kỳ về an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường.

Để hạn chế việc chủ phương tiện bị thu chồng chéo nhiều loại phí, trong báo cáo trình Thủ tướng, Bộ Giao thông vận tải cũng đề xuất giải pháp xử lý các trạm thu phí đường bộ.