Thị trường ôtô sôi động nhờ tăng thuế trước bạ?

Với quy định khắt khe về thủ tục nhập khẩu xe ôtô mới và quyết định tăng thuế nhập khẩu xe đã qua sử dụng vừa được ban hành, nhiều doanh nghiệp nhập khẩu xe đang có nguy cơ đóng cửa hoặc chuyển sang hình thức kinh doanh mới.

Tuy nhiên, trước thông tin sắp tăng thuế trước bạ lên 20%, thời gian gần đây thị trường xe ôtô sản xuất trong nước cũng như nhập khẩu nguyên chiếc đã sôi động hơn sau nhiều tháng ảm đạm.

Theo Thông tư 20 do Bộ Công Thương ban hành, để nhập khẩu ôtô chở người dưới 10 chỗ ngồi loại mới, các doanh nghiệp phải có giấy chỉ định hoặc giấy ủy quyền của nhà nhập khẩu, nhà phân phối của chính hãng sản xuất, hay hợp đồng đại lý của chính hãng sản xuất đã được cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài hợp pháp hóa lãnh sự theo quy định của pháp luật, đồng thời phải có giấy chứng nhận cơ sở bảo hành, bảo dưỡng do Bộ Giao thông Vận tải cấp.

Nhiều doanh nghiệp nhập khẩu ôtô tự do cho rằng, có rất nhiều điều kiện khắt khe về thủ tục nhập xe mới nguyên chiếc, đặc biệt là những lô hàng đã ký hợp đồng trước thời điểm ban hành thông tư nhưng về muộn và đã có văn bản gửi Bộ nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp nhập khẩu, nhưng đến nay các doanh nghiệp này vẫn chưa nhận được hồi âm.

Tại cuộc giao ban xuất khẩu cuối tuần qua, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Thành Biên cho biết, Bộ Công Thương đang rà soát, xem xét kỹ các hóa đơn, chứng từ liên quan đến ký kết hợp đồng, chứng từ giao hàng đặc biệt là chứng từ thanh toán. Trước mắt, Bộ Công Thương chưa giải quyết cho doanh nghiệp thông quan một lô hàng nào.

Theo anh Nguyễn Chí Trung, chủ salon ôtô cũ trên phố Lê Văn Lương (Hà Nội), các thủ tục phải bổ sung tại Thông tư 20 thực sự là một việc thách đố đối với doanh nghiệp vì hầu hết các hãng ôtô thông dụng ở nước ngoài như Mercedes-Benz, Audi, BMW, Toyota, Ford, Nissan, Hyundai, Kia... đều đã có liên doanh, đại lý hoặc nhà phân phối chính thức tại Việt Nam. Do đó, việc tìm được một đối tác nước ngoài có quyền phân phối tại thị trường Việt Nam hiện nay là rất khó. Điều này có thể dẫn đến việc nhiều doanh nghiệp thương mại nhập khẩu ôtô trong cả nước phải đóng cửa, thậm chí là phá sản.

Việc áp dụng Thông tư này cũng đồng nghĩa với việc thị trường xe du lịch gần như rơi hoàn toàn vào tay khối liên doanh và một số ít các nhà sản xuất ôtô trong nước đang là đối tác lắp ráp của các hãng xe nước ngoài. Khi đó, người tiêu dùng không có nhiều lựa chọn khác, các liên doanh, nhà phân phối chính thức sẽ có cơ hội ép giá khách hàng và thị trường sẽ mất tính cạnh tranh.

Trong khi doanh nghiệp thương mại nhập khẩu ôtô mới gặp khó ở Thông tư 20, nhiều doanh nghiệp đã tính tới chuyện nhập khẩu ôtô đã qua sử dụng. Thế nhưng, chỉ chưa đầy một tháng, ngày 29/6, Chính phủ lại ban hành Quyết định 36/2011/QĐ-TTg quy định tăng thuế nhập khẩu đối với ôtô cũ bằng việc áp thêm thuế suất phần trăm đúng bằng thuế xe mới nguyên chiếc cùng chủng loại.

Theo quyết định này, chỉ có hai dòng xe cũ là dung tích xylanh dưới 1,0 lít và từ 1,0 lít đến dưới 1,5 lít là giữ nguyên cách tính thuế tuyệt đối với các mức lần lượt là 3.500 USD và 8.000 USD một xe. Các dòng xe dưới 9 chỗ ngồi dung tích xylanh từ 1,5 lít đến dưới 2,5 lít sẽ chịu thuế suất phần trăm đúng bằng thuế xe mới nguyên chiếc có cùng chủng loại, cộng thêm thuế tuyệt đối tương đương 5.000 USD mỗi xe. Tương tự, các dòng xe có dung tích xylanh từ 2,5 lít trở lên sau khi áp thuế theo mức của xe mới nguyên chiếc và cộng thêm thuế tuyệt đối 15.000 USD.

Việc tính thuế mới có thể khiến giá xe sang tăng mạnh (Ảnh minh họa).

Đặc biệt, với các mẫu xe siêu sang như Maybach, Rolls-Royce, Bentley..., việc tính thuế mới có thể khiến giá xe tăng thêm tới 300.000-500.000 USD/chiếc. Hoặc các dòng xe sang như Audi, Lexus, BMW, Mercedes-Benz cũng sẽ tăng khoảng vài chục nghìn USD/xe. Nghịch lý ở biểu thuế mới này là giá nhiều loại xe cũ lại cao hơn cả xe mới, nên người tiêu dùng sẽ không bao giờ chấp nhận, còn doanh nghiệp thương mại chỉ còn cách đóng cửa hoặc phải chuyển hướng kinh doanh khác.

Trong bối cảnh xe mới nguyên chiếc bị siết chặt bởi Thông tư 20, xe cũ dung tích từ 1,5 lít trở lên và xe siêu sang khó có cửa về, nhiều doanh nghiệp thương mại đã tính đến việc kinh doanh xe cũ, dung tích từ dưới 1,0 lít đến 1,5 lít.

Anh Nguyễn Đức Nam, Giám đốc salon ôtô Nhật Anh trên đường Cầu Giấy, cho biết, theo bảng tính thuế mới, đối với xe dung tích dưới 1,0 lít, mức thuế nhập khẩu tuyệt đối hiện hành là 3.000 USD, còn mức thuế mới áp dụng sau 15/8 là 3.500 USD; xe có dung tích từ 1,0 đến 1,5 lít, mức thuế tuyệt đối là 7.000 USD và thuế mới là 8.000 USD.

Như vậy, với loại xe này, mức tăng thuế nhập khẩu tuyệt đối từ 15/8 sẽ không nhiều và cũng không phải chịu thêm phần thuế tính theo phần trăm như xe mới, nên giá sẽ không tăng đáng kể. Do đó, Nhật Anh cũng như nhiều doanh nghiệp khác đã tính tới chuyện nhập khẩu các xe bình dân như Huyndai, Kia hay Daewoo mới có thể kinh doanh được.

Cùng với chuyện doanh nghiệp nhập khẩu xe vướng Thông tư 20, chuẩn bị tăng thuế nhập khẩu xe cũ từ 15/8, trước thông tin sẽ tăng phí trước bạ từ 10-15% hiện nay lên 10-20% kể từ 1/9 tới đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến cho thị trường xe sôi động hơn.

Dạo qua các showroom của Toyota, Ford, Honda, Mecerdes-Benz... những ngày gần đây cho thấy, nhân viên tư vấn bán hàng có vẻ bận rộn hơn. Nhân viên tư vấn bán hàng tại đại lý Toyota Mỹ Đình cho biết từ giữa tháng Sáu đến nay, có khá nhiều khách hàng điện thoại hoặc đến showroom hỏi về việc đặt mua xe có lấy được trước ngày 1/9 tới hay không và phải trả thêm bao nhiêu tiền phí trước bạ cho dòng xe mình mua, nếu nhận xe sau ngày 1/9.

Báo cáo bán hàng của Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam công bố ngày 9/7 cũng cho thấy, tổng lượng xe bán ra của các doanh nghiệp trong tháng 6 đạt 7.611 xe, chỉ giảm 50 xe so với tháng trước. Tuy nhiên, phân theo dòng xe, xe 2 cầu/xe đa công dụng trong tháng qua đạt 1.389 xe, tăng 107 xe; xe du lịch đạt 2.871 xe, tăng 666 xe so với tháng trước.

Tương tự, theo Tổng cục Thống kê, tổng lượng ôtô nhập khẩu nguyên chiếc trong tháng Sáu đạt 4.800 chiếc, trị giá 225 triệu USD, giảm so với 5.300 chiếc và 272 triệu USD của tháng 5. Điểm khác biệt là trong số xe nhập khẩu, lượng xe ôtô chở người loại dưới 10 chỗ ngồi có hiện tượng tăng đột biến so với các tháng trước do các doanh nghiệp tranh nhập về trước khi Thông tư 20 của Bộ Công Thương có hiệu lực (ngày 26/6).

Theo giới kinh doanh, thị trường ôtô vốn ảm đạm lâu nay, nhưng với những thông tin trên, nhiều doanh nghiệp đã tranh thủ nhập hàng về trước thời điểm Thông tư 20 có hiệu lực kể từ 26/6 và thuế xe cũ nhập khẩu chuẩn bị tăng mạnh kể từ 15/8, đặc biệt là đối với người tiêu dùng đã tranh thủ mua xe “chạy thuế” trước bạ tăng từ ngày 1/9 và thuế VAT cũng có nguy cơ điều chỉnh lên mức mới khiến cho xe sản xuất trong nước bán ra tăng và lượng xe nhập về nhiều hơn.

Tuy nhiên, từ tháng Bảy trở đi, lượng ôtô nhập khẩu về sẽ giảm hơn vì quy định siết thủ tục nhập khẩu của Bộ Công Thương và khi thuế trước bạ tăng từ ngày 1/9 lượng xe sản xuất trong nước bán ra cũng giảm theo. Và thị trường này chỉ “nóng” lên theo nhu cầu mua sắm vào dịp cuối năm.