Doanh nghiệp nhập ôtô bắt đầu ‘thoi thóp‘

Có hiệu lực từ ngày 26/06/2011, đến nay Thông tư 20 của Bộ Công Thương đã bắt đầu có những tác động thấy rõ tới thị trường ô tô nhập khẩu. Các doanh nghiệp ô tô chưa “chết” nhưng chuyển sang giai đoạn hoạt động cầm chừng. Nhiều mẫu xe nhập đã có biến động mạnh về giá.

Thông tư 20 yêu cầu các doanh nghiệp nhập khẩu ô tô phải nộp bổ sung giấy ủy quyền là nhà nhập khẩu, nhà phân phối hoặc đại lý chính thức do đích thân hãng xe ban hành, đồng thời phải có giấy chứng nhận là cơ sở bảo hành, bảo dưỡng do Bộ Giao thông vận tải cấp.

Đối với các doanh nghiệp nhập khẩu ô tô không chính thức, việc đáp ứng được tất cả các yêu cầu nói trên gần như là nhiệm vụ bất khả thi. Kể từ ngày 26/06/2011, hầu hết các doanh nghiệp đã phải chấm dứt nhập xe về nước do không thể xin đủ giấy tờ. Tuy nhiên, thị trường xe nhập không chính thức vẫn tiếp tục hoạt động nhờ số xe “chạy Thông tư” được đưa về trước ngày 26/06/2011. Đến thời điểm hiện nay, mảng thị trường này đã có sự phân hóa khá rõ ràng.

Các doanh nghiệp có tiềm lực vốn mạnh chấp nhận chơi một canh bạc mạo hiểm khi nhập về một số lượng xe lớn trước khi Thông tư 20 bắt đầu có hiệu lực. Nhiều doanh nghiệp tiết lộ số xe họ nhập về trong thời gian đó có thể giúp họ hoạt động đến tận cuối năm. Các doanh nghiệp thuộc nhóm này không phải chịu nhiều áp lực về việc trả nợ, thế nên đa số đều chọn phương án “găm” xe, bán dần.

Với các doanh nghiệp dùng tiền đi vay để nhập xe, hầu hết không đủ lực để duy trì lượng xe lớn trong kho một cách lâu dài. Trong khi sức bán lẻ có hạn, áp lực trả nợ buộc các doanh nghiệp này phải bán lại xe cho các doanh nghiệp ô tô khác với giá thấp hơn giá bán lẻ. Đây chính là nguồn cung xe chủ yếu cho thị trường xe nhập khẩu không chính thức hiện nay.

Với các doanh nghiệp lâu nay chỉ kinh doanh xe mua lại từ các nhà nhập khẩu khác, hoạt động kinh doanh trước mắt vẫn được duy trì. Cho đến thời điểm hiện tại, mới chỉ có rất ít doanh nghiệp ô tô chấm dứt hoạt động để chuyển sang lĩnh vực kinh doanh khác. Theo nhận định chung, số xe luân chuyển giữa các doanh nghiệp vẫn đảm bảo cho thị trường hoạt động được một vài tháng nữa.

                         Mới chỉ có rất ít doanh nghiệp nhậu khẩu ô tô đóng cửa

Trong giai đoạn chuyển giao, khó khăn lớn nhất thuộc về các doanh nghiệp có xe về muộn. Theo thông tin từ tổng cục Hải quan, kể từ sau ngày 26/06/2011 đến nay, có khoảng vài trăm xe chưa được thông quan hiện vẫn đang nằm tại các cảng. Số xe này được đặt mua trước khi Thông tư 20 có hiệu lực nhưng không về kịp hạn chót. Hiện các doanh nghiệp có xe thuộc diện này vẫn đang nóng lòng chờ đợi ý kiến chỉ đạo từ phía Bộ Công Thương và Bộ Tài Chính.

Về tương lai của thị trường, câu hỏi được đặt ra là sau khi số lượng xe nhập trước 26/06/2011 hết, các doanh nhập khẩu không chính thức sẽ hoạt động như thế nào. Chia sẻ về vấn đề này, hầu hết các doanh nghiệp thừa nhận rằng họ không có bất kỳ một kế hoạch nào ngoài việc trông chờ vào một sự thay đổi về chính sách từ phía Bộ Công Thương, cụ thể hơn là một thông tư mới nới lỏng yêu cầu trong nhập xe.

Theo ý kiến của nhiều doanh nghiệp, khả năng này không phải là không thể xảy ra vì từ trước đến nay, nhiều quy định trong lĩnh vực ô tô cũng đã được sửa đổi sau khi được áp dụng một thời gian. Niềm tin này chính là động lực thúc đẩy nhiều doanh nghiệp tiếp tục gắn bó với thị trường ô tô.

Đối với người mua xe, Thông tư 20 bắt đầu khiến cho việc mua xe nhập không chính thức khó khăn hơn. Không còn nguồn cung hoặc nguồn cung ngày một ít đi, các cửa hàng bán xe nhập đã rậm rịch tăng giá nhiều mẫu xe, nhất là các mẫu không được sản xuất trong nước và không được nhập khẩu chính thức. Mức tăng phổ biến cho đến thời điểm này là một vài nghìn USD mỗi chiếc xe so với giai đoạn trước Thông tư 20, các mẫu xe hạng sang thậm chí tăng đến cả chục nghìn USD.

Không chỉ có vậy, việc mua xe, nhất là những chiếc xe “hàng hiếm” cũng không còn dễ dàng như trước nữa. Xe hiện vẫn còn để bán nhưng bắt đầu bị “găm hàng” và ép giá. Tình hình được dự đoán là sẽ trở nên khó khăn hơn khi số xe còn lại ngày càng ít đi.